༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༨ ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་ ༢།༣༠ ཐོག་འཇར་མན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་མེ་ཀལ་ བྷ་རེཎཌ་ (Michael Brand) མཆོག་དང་འཇར་མན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་ཁུར་བ་ཀ་ཡེྰ་མུ་ལར་ (Kai Muller) མཆོག ལས་བྱེད་མེ་ཀལ་ (Micheal Gutsche) ལགས་དང་ལྷན་དུ་སུད་སི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འཕྲིན་ལས་ཆོས་སྐྱིད་ལགས་བཅས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སུ་ཕེབས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་སྒྲོལ་མ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་སུ་སྣེ་ལེན་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཚོགས་ཁང་ནང་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་ནས་ཐོག་མར་ཁོང་རྣམས་ལ་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། འཇར་མན་གཞུང་དང་བློ་མཐུན་གཅིག་པའི་འཇར་མན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམ་པ། དམིགས་བསལ་ཁོང་རྣམ་པ་འདིར་ཕེབས་པ་ཙམ་གྱིས་བོད་འདི་ད་ལྟའང་ཕྱི་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་བརྗེད་མེད་པ་མ་ཟད། ད་དུང་ཡང་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་དོ་སྣང་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་ལ་བརྡ་ལན་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པས་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་གནང་སོང་།

དེ་ནས་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་ཉེ་ཆར་བྱུང་བའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་ཚུལ་ཁམས་སྡེ་དགེའི་ནང་ལོ་ངོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོའི་རིང་ཕ་མེས་ནས་གནས་བཞིན་པའི་གྲོང་ཚོ་རྣམས་བཙན་དབང་གི་གནས་སྤོ་དང་། གནའ་རབས་ཀྱི་དགོན་པ་རྩ་གཏོར་གཏོང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་དག་ཕ་མའི་གཅེས་ནོར་ཡིན་པ་དང་། སྡེ་དགེའི་ཞི་བའི་མི་མང་ཉེས་མེད་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་ཡོངས་རྫོགས་འཕྲལ་མར་གློད་བཀྲོལ་གཏོང་དགོས་པ་དང་། མི་མང་གི་རེ་འདུན་དང་མངོན་འདོད་ལ་གུས་བརྩི་བྱ་དགོས་པའི་རྒྱ་གཞུང་ལ་བརྡ་ལན་སྤྲོད་དགོས་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཡིན་པའི་སྐོར་གསུངས། རྒྱ་གར་རྡ་རམ་ས་ལར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་བསྟི་གནས་ཁང་གི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ལོའི་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་མཚམས་བརྒལ་བའི་རང་དབང་ལུང་པའི་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ལ་དྲག་གནོན་དང་བསུན་གཙེར་གཏོང་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད་པའི་སྙན་ཐོ་ (Chinese Transnational Repression of Tibetan Diaspora Communities 2024) ཞིག་བཏོན་པའི་ནང་། རྒྱ་དམར་གྱི་གསང་ཉུལ་བས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་དང་། རང་དབང་ལུང་པའི་ནང་ཡོད་པའི་སྤུན་ཟླའི་དབར་འབྲེལ་བ་བྱ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་ཁག་ཏུ་བཏང་སྟེ་འབྲེལ་མཐུད་མི་ཐུབ་པ་བཟོ་རྒྱུའི་ལས་གཞི་ངན་གཤོམ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པའི་སྐོར་དང་། དེ་བཞིིན་ཨིན་ཡུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་གནས་ལྟ་ཞིབ་ཁང་ (Tibet Watch) ནས་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༦ ཉིན་གནས་ཚུལ་ཕོན་ཆེན་བསྡུ་རུབ་ཀྱི་བོད་ནང་དྲྭ་རྒྱ་བརྒྱུད་བོད་ཡུལ་ཀུན་ཏུ་ལྟ་སྲུང་ཞེས་པའི་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོའི་ནང་ (Weaponizing big data; Decoding Chinese Digital Surveillance in Tibet) རྒྱ་ནག་གི་མཉེན་ཆས་ (APP) “རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བསླུས་ངོ་རྒོལ་ལྟེ་གནས་” ཞེས་པ་ཁྱབ་གདལ་དུ་བཏང་ནས་བོད་མི་ཚོར་བཙན་དབང་གི་མཉེན་ཆས་དེ་རིགས་ལག་ཐོག་ཁ་པར་ནང་བཙན་བཅུག་གིས་བོད་མིའི་འགྲོ་འདུག་སྤྱོད་གསུམ་ལ་འགྱུར་བ་ཐེབས་གཞི་ཙམ་མ་ཟད། མཉེན་ཆས་དེས་བོད་མིའི་སྒེར་གྱི་གནས་ཚུལ་དང་བྱ་སྤྱོད་ལ་གསང་ཉུལ་གྱིས་སྒེར་གྱི་ཡུལ་དང་བདེ་འཇགས་ལ་ཉེན་ཁ་བཟོ་བཞིན་ཡོད་འདུག་པར་གཞིགས་ཆེ། རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་བོད་ནང་བཙན་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཙམ་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་ཕླི་ལོགས་རང་དབང་ལུང་པའི་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོར་ཡང་སྡིགས་ར་དང་བསུན་གཙེར་བཟོ་བཞིན་ཡོད་པའི་དངོས་ར་འཕྲོད་ཡོད་པ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཤེས་རྟོགས་ཡོད་ངེས་ལྟར་དེ་དག་འགོག་ཐབས་དགོས་པའི་སྐུལ་འདེབས་ཞུས་གནང་སོང་།

འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༢ པའི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་ ༼Promoting a Resolution to the Tibet-China Dispute Act (HR 533)༽ ལ་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་གཉིས་ཀས་ཚད་མཐོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱིས་མང་མོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་གཏན་འབེབས་གནང་ཐུབ་པའི་སྐོར་གསུངས་པ་དང་། འབོད་སྐུལ་དུ་འཇར་མན་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུའང་དེ་ལྟ་བུའི་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་ཁྱེར་ཐུབ་པའི་རེ་སྐུལ་ཞུས་གནང་སོང་།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཁག་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་ནས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་བྱིས་པ་ཚུན་གྱི་རིགས་རྫས་ (DNA) བསྡུ་རུབ་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སྐོར། རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གི་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་མི་བཟོད་པར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་བཟུང་ད་བར་བོད་མི་གྲངས་ ༡༥༧ གྱིས་བོད་དོན་ཆེད་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཕུལ་བའི་སྐོར་བཅས་གསུངས་གནང་སོང་།

གཞན་ཡང་བོད་མཐོ་སྒང་དེ་འཛམ་གླིང་ལ་གལ་གནད་ཆེ་ཚུལ་དང་འབྲེལ་ཏེ་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས་བོད་ནི་ཡོངས་གྲགས་སུ་འཛམ་གླིང་ས་ཡི་མཐོ་སྒང་ངམ་སྣེ་གསུམ་པ་ཞེས་འབོད་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་ནས་བྱུང་བའི་ཆུ་བོ་དེ་དག་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤི་ཡའི་མི་མང་ས་ཡ་མང་པོའི་འཚོ་བ་བརྟེན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱལ་སྤྱིའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ཐོག་ནས་མཐོ་སྒང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་གལ་གནད་ཐོག་ཞིབ་འཇུག་ཚད་ལྡན་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་སོང་།

དེ་རྗེས་འཇར་མན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་མེ་ཀལ་ བྷ་རེཎཌ་མཆོག་ནས་ཀྱང་བོད་མི་ཚོར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཡོད་སྐོར་དང་། ཁོང་ནས་བོད་དོན་ཐོག་གང་ཐུབ་ཅི་ཐུབ་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡིངས་ཆའི་སྟེང་བོད་དོན་ཐོག་གོ་རྟོགས་དང་། རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་གསུངས་གནང་སོང་ལ། དམིགས་བསལ་གྱིས་སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་༧སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་བོད་མི་ཚོར་མང་གཙོ་གསོལ་རས་གནང་བ་འདི་ཧ་ཅང་གིས་ཡིད་འཕྲོག་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་གསུངས་གནང་སོང་།

དེ་ནས་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་ནས་ཁོང་རྣམ་པར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དྲན་རྟེན་ཕྱག་རྟགས་ཕུལ་ནས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་ནང་གཟིགས་སྐོར་སྣེ་ཁྲིད་དང་སྦྲགས། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མང་གཙོའི་འཕེལ་རིམ་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོ་སྤྲོད་མདོར་བསྡུས་གནང་སོང་བ་བཅས།