༄༅། ། རྒྱ་གར་དགུན་དུས་གྲོས་ཚོགས་འཚོགས་བཞིན་པའི་སྐབས་དང་བསྟུན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢༢ ཉིན་ནས་འགོ་འཛུགས་ཏེ། རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་དྲུག་ལས་གྲུབ་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་སྡེ་ཚན་གཉིས་ལ་ཆ་བགོས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་བློན་ཆེན་དང་། གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་འཐུས་མི་སོགས་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་ཚོགས་ཆུང་དང་པོའི་ཚོགས་མི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་མཁན་པོ་ཀཿ བྲག་དངོས་གྲུབ་བསོད་ནམས་མཆོག་དང་། སྤྱི་འཐུས་ཚེ་རིང་དབྱངས་ཅན་མཆོག སྤྱི་འཐུས་རྒྱལ་ལྡོང་ཕུར་པ་རྡོ་རྗེ་མཆོག འཕགས་བོད་འབྲེལ་མཐུད་ཚོགས་པའི་ལས་བྱེད་ཆོས་ཉིད་ཚེ་རིང་ལགས་བཅས་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་འཐུས་མི་དྲུག་དང་ལྷན་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་དོན་སྐོར་ཞུ་སྐུལ་གནང་ཡོད་འདུག
དེ་ཡང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་ཚོགས་ཆུང་དང་པོས་ཀར་ན་ཌ་ཀ་མངའ་སྡེ་ནས་ཡིན་པའི་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ཨེལ་ ཧ་ནུ་མན་ཐཡེ་ (Dr. L. Hanumanthaiah, Rajya Sabha MP from Karnataka) མཆོག་དང་། ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེ་ནས་ཡིན་པའི་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་ལྕམ་སྐུ་ཨིན་རྡུ་ བྷ་ལ་ གྷོ་སོ་ཝ་མེ་ (Ms. Indu Bala Goswami, Rajya Sabha MP from Himachal Pradesh) མཆོག མ་ཧ་ར་ཤ་ཊར་མངའ་སྡེ་ནས་ཡིན་པའི་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་སུ་ནིལ་ བྷ་བྷུ་རའོ་ མན་དྷི་ (Shri Sunil Baburao Mendhe , Lok Sabha MP from Maharashtra) མཆོག
མེ་གྷ་ལ་ཡ་མངའ་སྡེ་ནས་ཡིན་པའི་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་ལྕམ་སྐུ་ཨ་གྷ་ཐ་ སང་མ་ (Agatha Sangma, Lok Sabha MP from Meghalaya) མཆོག ཏི་ལིང་གྷ་ན་མངའ་སྡེ་ནས་ཡིན་པའི་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ཀེ་ ཨར་ སུ་རེ་ཤི་ རེ་ཌི་ (Shri K. R. Suresh Redd, Rajya Sabha MP from Telangana) མཆོག གྷུ་ཇུ་ར་ཐ་མངའ་སྡེ་ནས་ཡིན་པའི་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་ལྕམ་སྐུ་ཨེ་མི་ ཡ་ཇི་ནིག་ (Dr Aimee Yajinik, Rajya Sabha MP from Gujurat) མཆོག་བཅས་ཁྱོན་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་འཐུས་མི་གྲངས་ ༦ དང་ལྷན་སོ་སོར་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་གནང་ཡོད་འདུག
སྐབས་དེར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་ཚོགས་ཆུང་དང་པོའི་ངོས་ནས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པ་སོ་སོར་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་ཐོག་མར་འཚམས་འདྲིའི་མཇལ་དར་དང་། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དྲན་རྟེན་ཕྱག་རྟགས། ཨིན་ཡིག་ཐོག་ཡོད་པའི་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ལྗགས་རྩོམ་མཛད་པའི་ངོས་ཀྱི་ཡུལ་དང་ངོས་ཀྱི་མི་མང་ཞེས་པའི་ཕྱག་དཔེ་གཅིག་དང་། བོད་དེ་ནམ་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མ་རེད་ཅེས་པའི་ཕྱག་དེབ་གཅིག་བཅས་སོ་སོར་ཕུལ་རྗེས། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ངོས་ནས་གཏན་འབེབས་ལྟར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པར་དོན་ཚན་བཞིའི་ཐོག་ཞུ་སྐུལ་གནང་ཞིང་། དེ་ཡང་དོན་ཚན་བཞི་ནི། ༡) རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་འགན་འཁྲི་ཡོད་པར་མ་ཟད་བརྩི་སྲུང་དགོས་པ། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཙམ་མ་ཡིན་པར། རྒྱལ་སྤྱིའི་གནད་དོན་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་དང་དོ་ཁུར་བྱེད་དགོས་པ།
༢) རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་ལ་མུ་མཐུད་འཇིགས་སྣང་སྐུལ་བ་མ་ཟད། རྒྱ་གར་གྱི་ས་མཚམས་ལ་དཀའ་ངལ་བཟོས་དང་བཟོ་བཞིན་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ཛ་དྲག་ཅིག་ཡིན་པ་དང་། ཁ་ཚ་དགོས་གཏུག་ཐོག་ནས་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོས་གནད་དོན་དེ་དག་ལ་དོ་སྣང་མང་ཙམ་གནང་རོགས། ༣) བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་སླར་གསོའི་ཆེད་དུ་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་དང་། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་དབར་གྱི་གྲོས་མོལ་སླར་གསོ་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ཐུགས་ཁུར་གནང་རོགས། ༤) རྒྱ་ནག་གིས་དཔལ་འབྱོར་ཁོ་ནའི་ཆེད་དུ་ཐབས་ཤེས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཤིག་གཏོང་བཞིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས། རྒྱ་གར་གཙོས་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ལ་གནོད་འཚེ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པས། དེའི་ཕྱིར་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ལ་དོ་སྣང་མང་ཙམ་གནང་རོགས། ཞེས་པའི་དོན་ཚན་བཞིའི་ཐོག་རེ་སྐུལ་དང་། ཆབས་ཅིག་བོད་ཀྱི་ཆུ་བོའི་གནས་སྟངས་དང་། གནའ་དེང་གི་ཤེས་ཡོན་སྐོར། སློབ་གྲྭའི་གནས་སྟངས། བྱིས་པའི་གནས་སྟངས་སོགས་བོད་ནང་འཕྲད་བཞིན་པའི་ད་ལྟའི་ཛ་དྲག་གི་དཀའ་ངལ་དང་གནས་སྟངས་ཁག་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་མ་ཟད། དེ་དག་ལ་དོ་སྣང་དང་། ཐུགས་ཁུར་གནང་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་གནང་འདུག
གཞན་ཡང་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ནས་མི་ལོ་དྲུག་ཅུ་ལྷག་གི་རིང་བོད་དང་བོད་མིར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་སྐོར་དང་། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པས་བོད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་སྔར་ལྷག་ཡོང་ཐབས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་ནས་བཟུང་ད་བར་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་མུ་མཐུད་གནས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་བཟུང་བོད་ནང་དུ་ཤེས་རྟོགས་ར་སྤྲོད་གསལ་པོ་བྱུང་བ་བོད་མི་སེར་སྐྱ་གྲངས་ ༡༥༧ ཙམ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་རང་ལུས་མེར་སྲེག་བཏང་ཡོད་པའི་སྐོར་དང་། དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ཀྱིས་བོད་ལ་དྲག་གནོན་དང་། བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་ཁོར་ཡུག་སོགས་མུ་མཐུད་གཏོར་བཤིག་དང་། བོད་མི་སྐྱ་སེར་གཉིས་ནས་རང་སྲོག་བློས་གཏོང་གིས་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ནང་དུ་བོད་མི་རང་ལོ་བཞི་ནས་བརྒྱད་བར་གྱི་བྱིས་པ་མང་པོ་ཞིག་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་བཀའི་འོག་ནས་ཕ་མ་དང་ཁ་བྲལ་ཏེ། རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་སུ་གཏན་འཇགས་སློབ་གྲྭར་བཅུག་པ་དང། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གནས་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་བཅས་རྩ་མེད་གཏོང་ཐབས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་བཞིན་པ་བཅས་ལ་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོས་བོད་མིའི་ངོ་བོ་དང་། རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་ཡོང་ཆེད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཏུ་ཐུགས་འགན་གཙོ་བོ་བཞེས་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ནན་པོ་ཞུས་གནང་འདུག་པ་བཅས། །